ZABAWY ROZWIJAJĄCE INTELIGENCJĘ EMOCJONALNĄ
Aktywne zabawy
Jak najczęściej proponuj dziecku zabawy, które opierają się na kontakcie fizycznym i Waszej bliskości. Oto kilka przydatnych pomysłów:
Koguciki – kucnijcie naprzeciw siebie, wyciągnijcie przed siebie obie dłonie i, podskakując, starajcie się odepchnąć.
Pizza – na plecach dziecka „ugnieć ciasto, nakłuj je widelcem”, „posmaruj oliwą”, „posyp serem”, „upiecz”, a na końcu schrup z zachwytem”.
Z kocykiem:
– naleśnik – zawiń dziecko w kocyk, delikatnie turlaj po podłodze;
– kółka, zygzaki – poproś, by dziecko położyło się na kocyku. Chwyć za koc i ciągnij delikatnie po podłodze; wykonuj zygzaki, koła itp. Rozmawiajcie o trasie przejazdu;
– hamak – chwyćcie koc za rogi i delikatnie bujajcie dziecko.
Winda – stojąc, podnieś dziecko na ręce, przytul, a następnie delikatnie spuść na dół – dziecko zjeżdża po Twoim ciele.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Bliski kontakt fizyczny sprzyja większej otwartości i spontaniczności w okazywaniu sobie uczuć, uczy świadomości własnego ciała.
Wspólne chwile
Spędzajcie czas w sposób aktywny i twórczy. Możecie wspólnie wykonać (np. latawiec, karmnik dla ptaków), naprawić zepsute zabawki lub pobawić się w „przytulanki”.
Dziecko bardzo potrzebuje Twojej uwagi skupionej wyłącznie na nim i fizycznego kontaktu: głaskania, delikatnego tarmoszenia, baraszkowania itp. Podczas wykonywania prac okazuj dziecku swoją troskę o jego bezpieczeństwo i wymagaj od niego tego samego. Rozmawiaj z dzieckiem o tym, co lubi i co je interesuje, opowiadaj mu także o swoich pasjach i marzeniach.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dziecko czuje, że jest ważną osobą w Twoim życiu, co sprzyja pogłębianiu kontaktu między Wami.
Emocje pacynkami malowane
Zróbcie teatrzyk, w którym będą występowały pacynki. Pokaż, w jaki sposób mogą one wyrażać radość, wesołość, miłość, czułość, smutek, zakłopotanie, zaniepokojenie, złość, strach, nieśmiałość, oburzenie. Bawiąc się ze starszym dzieckiem, spróbujcie również pokazywać uczucia, odgrywając je osobiście: wyrażajcie je poprzez gesty, wzrok, wyraz twarzy, słowa. Zachęć dziecko, by udawało tygrysa, mysz, słonia, robaka, żabę itp. Co widzą i czują te zwierzęta? Czego się boją? Oglądając czasopisma, zastanawiajcie się, co mogą czuć osoby przedstawione na zdjęciach. Zaproponuj, aby dziecko namalowało swoje uczucia.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Uczy zastanawiania się nad tym, co myślą inni i w jaki sposób wyrażają swoje emocje.
Kącik humoru
Wesołym i pożytecznym pomysłem jest założenie w domu kącika humoru. Możecie tam umieszczać zdjęcia z wakacji, zdjęcia w śmiesznych pozach – dosłownie wszystko, co warto zapamiętać. Możecie również podpisywać wszystkie zdjęcia. W kąciku humoru można także umieszczać historyjki lub dowcipy. Zapisujcie wszystkie śmieszne powiedzenia i lapsusy. Wieszaj na tablicy wesołe wiadomości i pochwały, np. „Świetnie się spisałaś, Zuziu”. Co miesiąc postarajcie się zmieniać „motyw przewodni” w kąciku humoru – dodajcie nowy wiersz, rysunek lub rodzinną anegdotę.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Kształtuje poczucie humoru i umiejętność żartowania. Osoby, które potrafią się cieszyć i umieją nazywać swoje uczucia, a także potrafią śmiać się z siebie, łatwiej nawiązują kontakty.
Telewizyjna szkoła uczuć
Podczas oglądania telewizji zwracaj uwagę dziecka na motywy postępowania bohaterów bajek: – Dlaczego bohater postąpił w ten sposób? – Czy postąpił dobrze, czy źle? – Czy mógł inaczej postąpić? – Co czują bohaterowie? – Czy „złego” bohatera spotkała zasłużona kara? – Czy dobre zachowanie zostało nagrodzone? Oglądając bajki i programy telewizyjne dbaj o to, aby nie zawierały scen przemocy. Dziecko uczy się poprzez naśladownictwo i będzie skłonne do powtarzania zachowań zaobserwowanych na ekranie telewizora. Analizujcie kreskówki, w których groźne dla zdrowia i życia postępowanie bohatera nie kończy się dla niego przykrymi konsekwencjami (np. pies skaczący z 10 piętra wieżowca spada na cztery łapy, otrząsa się i idzie dalej. Czy to możliwe?).
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dziecko uczy się, że istnieją rożne sposoby rozwiązywania tego samego problemu i różne mogą być motywy postępowania, uczy się rozróżniania dobra od zła.
Rodzinne rozmowy
Wprowadź zwyczaj rozmawiania przy stole w porze posiłków. Każdy członek rodziny opisuje na przykład najmilszą albo najważniejszą rzecz, jaka mu się danego dnia przydarzyła. Tematem rozmów może być także: czego nowego dziś się nauczyłem albo „Spotkałam kogoś, kogo lubię” lub też „Coś, co mi się nie spodobało, ponieważ…”. Słuchaj uważnie, gdy dziecko z Tobą rozmawia. Zależy Ci przecież na tym, by wiedziało, iż jego słowa są bardzo ważne. Dbaj o to, by rozmowy nie zamieniały się w kłótnie i walkę o to „czyje na wierzchu”. Gdy ktoś mówi, słuchajcie uważnie tego, co ma do powiedzenia.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dziecko uczy się uważnego słuchania, wyrażania sądów i opinii, a także mówienia o swoich emocjach, odczuciach i preferencjach.
Na dobranoc
Przed zaśnięciem staraj się usunąć z otoczenia dziecka atrakcyjne, pobudzające do aktywnej zabawy przedmioty. Dobrze jest przypomnieć sobie wszystkie dobre i przyjemne chwile, które spotkały Was w ciągu dnia. Jest to także dobry moment, by porozmawiać o tym, co dzieje się w sercu dziecka: kogo kocha, lubi, a co je niepokoi. Jeśli następnego dnia planujesz zmianę codziennego harmonogramu zajęć, porozmawiaj o tym przed zaśnięciem i wyjaśnij dziecku, co po kolei się wydarzy.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dziecko, które czuje miłość i dobroć ze strony najbliższych mu osób, uczy się, jak dawać tę miłość i dobroć innym.
Mój wyjątkowy album
Dziecko powinno mieć czytelny i pozytywny obraz siebie. Mój wyjątkowy album jest wspaniałym narzędziem umożliwiającym osiągnięcie tego celu. Powinien on być duży i powinien przedstawiać wszystkie ważne momenty życia dziecka i wszystkie jego osiągnięcia.
Podstawowe elementy:
- Na okładce – zdjęcie dziecka i jego imię.
- Kolejne zdjęcia dokumentujące ważne wydarzenia w życiu dziecka.
- Zapis wzrostu i wagi dziecka (co 6 miesięcy).
- Ulubione karty i widokówki.
- Rysunek ciała wykonany na brystolu. Dziecko powinno do zarysu ciała dorysować palce, paznokcie, włosy, twarz.
- Odciski rąk i odciski palców całej rodziny.
- Drzewo genealogiczne.
- Pamiątki z uroczystości rodzinnych.
- Mapy pamięci przedstawiające wszystkie osoby, które dziecko zna.
- Listy osiągnięć dziecka.
- Zbiór prac plastycznych i zdjęcia.
- Zapis dotychczasowych osiągnięć – ważne jest podejmowanie prób pobicia własnych wcześniejszych rekordów. Regularnie przeglądajcie Mój wyjątkowy album i dodawajcie do niego nowe fakty. Jest to bardzo ważne. Zadaniem tego albumu jest udzielenie dziecku odpowiedzi na pytania: „Kim jestem?”, „Czy pasuję do otaczającego mnie świata?”, „Czy jestem wyjątkowy/wyjątkowa?”.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dzieci, które mają wysoką samoocenę, częściej czują się szczęśliwe i zadowolone z siebie, a także lepiej radzą sobie w sytuacjach stresowych.
Kupon za wysiłek
Kupon za wysiłek jest bardzo przydatną pomocą wychowawczą. Należy przygotować naklejki, kupony (np. „Kupon za wysiłek. Dobrze, że tak bardzo się starasz!”). Gdy dziecko bardzo stara się wykonać zadanie lub nawet jeśli nie uda się dziecku w 100% wykonać zadania, daj dziecku „Kupon za wysiłek”. Następnie, gdy dziecko zbierze ustaloną liczbę kuponów, możecie razem „spieniężyć” kupony/naklejki. Nagrodą nie powinna być zabawka ani prezent, lecz raczej wspólna wizyta w ulubionym miejscu, ulubiona wspólna zabawa lub wspólne zajęcie. Opowiadaj o tym, jak trenują sportowcy, a także o tym, jak aktorzy ćwiczą na próbach, zanim będą mogli odnieść sukces i zyskać uznanie za swój występ. Aby odnieść sukces, trzeba wykazać się wytrwałością.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dzięki temu prostemu zabiegowi dziecko poznaje wartość wysiłku i wytrwałości, a także uczy się dostrzegać i doceniać te wartości u innych.
Urodzony optymista
Dobrze jest w pozytywny sposób przekazywać swoje oczekiwania dotyczące zachowania w rodzinie. Zamiast mówić: „Nie trzaskaj drzwiami”, lepiej powiedzieć: „Proszę, zamykaj drzwi delikatnie”. Zamiast mówić: „Nie waż się spóźnić do przedszkola!”, można powiedzieć: „Zobaczymy, czy umiesz szybko się ubrać i uczesać. Za pięć minut wychodzimy”. Gdy dziecko popełni błąd, zawsze pytaj: „Czego możemy się nauczyć z tego błędu?”. Podstawowa zasada: zawsze mów, czego oczekujesz, zamiast mówić, czego nie oczekujesz. Małym dzieciom trudniej jest zrozumieć uwagi negatywne. Nie pytaj dziecka: „Co się dzisiaj wydarzyło?” ale „Co dobrego się dzisiaj wydarzyło?”. Wypracuj pozytywne podejście do życia.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Osoby z pozytywnym nastawieniem łatwiej nawiązują kontakt z innymi ludźmi. Na swojej drodze życiowej dziecko na pewno będzie napotykać problemy, ale zawsze trzeba pozytywnie do nich podchodzić i szukać sposobów na ich rozwiązanie. Średnio, dziecko słyszy około 50 negatywnych uwag dziennie – „nie rób”, „nie wolno”, „zostaw”, a tylko 5 pozytywnych. Staraj się budować w dziecku pozytywne nastawienie.
Potrafisz to zrobić
Poświęćcie trochę czasu i zastanówcie się wspólnie nad tym, co dziecko umie już zrobić. Dzieci nieustannie stają przed zadaniami, których jeszcze nie umieją wykonać i dlatego tak ważne jest, by pokazać im, że robią postępy. Zadawaj dziecku pytania, na które umie odpowiedzieć. Pokazuj, co umie zrobić i chwal jego prace, umieszczone na domowej wystawie. Wytłumacz, że umiejętności nie przychodzą same i że trzeba ćwiczyć, zanim osiągnie się mistrzostwo, Pozwól, by samo próbowało wykonywać różne czynności. Pomagaj możliwie jak najmniej – tylko tyle, ile trzeba, by osiągnęło sukces.
Jak to pomaga dziecku w uczeniu się
Dziecko będzie chętnie podejmowało nowe wyzwania, jeśli będzie miało poczucie, że dotychczas zrobiło już duże postępy i jeśli wcześniejsze próby podejmowania wyzwań kończyły się sukcesem.